Kurul Danışmanlık
Kıdem Tazminatı Nedir?
İş Kanunu’nda belirtildiği üzere, en az 1 yıl süre ile aynı iş yerinde çalışmış olan çalışanın, aşağıda saydığımız hallerin herhangi birine dayanarak işten çıkması halinde, işveren tarafından çalışana ödenecek tazminata “Kıdem Tazminatı” denilmektedir.
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için çalışanın her şeyden önce sigortalı olarak ve iş yerinde en az 1 yıldır çalışıyor olması gerekmektedir. Bu şartları karşılayan her çalışan kıdem tazminatına hak kazanmanın ilk şartını karşılamış demektir ancak bu şartlar tek başlarına kıdem tazminatı almaya yeterli değildir.
Kıdem Tazminatına Hak Kazanmanın Koşulları
• İşverenin, kanunda belirtilen haklı nedenlerin hiçbirine dayanmadan çalışanı işten çıkartması,
• İş sözleşmesine konu olan işin, çalışanın sağlığını ya da yaşam şeklini tehlikeye sokması,
• İşveren ya da birlikte çalışmak zorunda olduğu başka bir çalışanın taşıdığı bulaşıcı hastalığa yakalanması,
• İşverenin; iş sözleşmesinin imzalanması sırasındaçalışana işin nitelikleri ile ilgili yanlış bilgi vermesi,
• Çalışana veya çalışanın aile fertlerinden herhangi birine işveren tarafından hakaret edilmesi, onur kırıcı ithamlarda ya da cinsel tacizde bulunulması,
• İşverenin, çalışandan yasadışı bir iş yapmasını istemesi,
• Çalışanın başka bir çalışan tarafından cinsel tacize uğradıktan sonra bu durumu işverene bildirmesine rağmen işveren herhangi bir önlem almaması,
• İş yerinde bir haftadan daha uzun süre ile işin durmasına neden olacak bir durumun oluşması,
• Kadın çalışanın, evlendikten sonraki 1 yıl içerisinde işten ayrılmak istemesi,
• Erkek çalışanın askerlik görevini yerine getirmek için silah altına alınması,
• Emekliliğe hak kazanılması,
• Malullük durumunun oluşması,
• Çalışanın vefatı,
durumlarından herhangi birinin oluşması gerekir. Çalışan derhal fesih yolu ile sözleşmesini feshedip kıdem tazminatı alabilir. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi durumunda, mahkeme yoluyla ve yasal faiziyle birlikte alınabilmektedir.
İhbar Tazminatı Nedir?
4857 sayılı iş kanununun 17. maddesine göre iş sözleşmesi fesh edilen bir çalışan iş sözleşmesi sona ermeden önce işvereni tarafından belirli bir süre önce bilgilendirilmelidir. Bu bilgilendirme işveren tarafından yazılı bir şekilde ve çalışanın o iş yerindeki kıdemine göre yapılmalıdır. Aksi bir durum olduğunda işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundadır. Buna ihbar tazminatı denmektedir.
İhbar Tazminatına Hak Kazanmanın Koşulları
İşçinin olumsuz davranışları, performansı veya başka bir sebeple iş sözleşmesini sonlandırmak isteyen tarafın bunu karşı tarafa bildirmek zorundadır. Aksi bir durum söz konusu olduğunda ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
Buna karşılık eğer deneme süresi içindeki bir çalışanın iş sözleşmesi işvereni tarafından sonlandırılıyorsa, işverenin herhangi bir ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü yoktur.
İş sözleşmesi işçi tarafından haklı nedenlere dayandırılarak fesh edilmesi durumda da yine ihbar tazminatı hakkı bulunmaktadır. Ancak haksız bir nedenden dolayı sözleşmesini fesh ediyorsa işverenin ihbar tazminatı olabilir.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 13. maddesi işçi veya işverenin, iş sözleşmesini aşağıda belirtmiş olduğumuz bildirim sürelerine uymamaları halinde ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
- 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta
- 6 ay ile 1,5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
- 1,5 ile 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta
- 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta olarak uygulanmaktadır.
